H μέτρηση της ενέργειας που καταναλώνεται σε ένα κτίριο βοηθάει στην εξοικονόμηση ενέργειας. Η μέτρηση αυτή κάθε αυτή δεν μειώνει την κατανάλωση αλλά βοηθάει στην σωστή διαστασιολόγηση της εγκατάστασης και σε συνδυασμό με ένα καλό σύστημα ελέγχου (BMS), στην ορθή διαχείριση της ενέργειας. Τα μέτρα που μπορούν να ληφθούν μπορούν να εξοικονομήσουν 5-10% της ενέργειας που καταναλώνει ένα κτίριο. Έτσι οι κανονισμοί κινούνται προς την κατέυθυνση υιοθέτησης μετρήσεων ήδη από το στάδιο που σχεδιασμού ενός κτιρίου, ώστε ο χειριστής του κτιρίου να έχει πλήρη εικόνα της κατανάλωσης. Ακόμα, οι σχεδιαστές του κτιρίου παίρνουν χρήσιμα δεδομένα όσων αφορά την αποδοτικότητα του σχεδίου τους.
Οι μεταβλητές που μετράμε είναι η ενέργεια που καταναλώνεται για θέρμανση/ψύξη του χώρου και η ενέργεια για τις ηλεκτρικές καταναλώσεις. Η ενέργεια που καταναλώνεται για τη θέρμανση/ψύξη του χώρου αποτελεί σημαντικό ποσοστό της συνολικής, συνεπώς διαφαίνεται άμεσα η ανάγκη να μετρήσουμε μια ακόμη μεταβλητή, τη θερμοκρασία. Έχει μάλιστα καθοριστεί η έννοια της ψυχρής ημέρας (αντίχοιχα θερμης ημέρας) για να δείξει πόσο ψυχρή είναι μια μέρα και συνεπώς να γίνει μια διαστασιολογηση της κατανάλωσης ενέργειας για τη θέρμανση (ψύξη) του χώρου . Ένα πολύ σημαντικό μέγεθος επίσης, που προκύπτει άμεσα από την κατανάλωση είναι και η εκπομπή CO2.
Η πλήρης μέτρησης όλης της ενέργειας που καταναλώνει ένα κτίριο αν και θα ήταν η ποιό ορθόδοξη λύση συχνά είναι απαιτητική λόγω κόστους και πολυπλοκότητας της εγκατάστασης. Γι’αυτό έχει τεθεί ένα εμπειρικό όριο μέτρησης της τάξης του 90% της ενέργειας που καταναλώνεται σε ένα κτίριο (ετησίως), για κάθε διαφορετική πηγή ενέργεια (ηλεκτρική, αέριο, κτλ).
Ακολουθεί μια μεθοδολογία μέτρησης και ανάλυσης της ενέργειας που καταναλώνεται σε κτίρια η οποία περιλαμβάνει 9 στάδια. Ο αλγόριθμος βασίζεται σε κάποιες παραδοχές και είναι αναδρομικός, δηλαδή αν δεν ικανοποιείται το ελάχιστο όριο του 90% επιστρέφουμε στα αρχικά βήματα και προσθέτουμε μέτρηση κι άλλων καταναλώσεων μέχρι να ικανοποιηθεί το όριο.
Βήμα 1:Υπολογισμός της συνολικής καταναλισκόμενης ενέργειας.
Για κάθε διαφορετικό καύσιμο υπολογίζουμε ξεχωριστά την κατανάλωση.
Βήμα 2: Εισαγωγή δεδομένων για τις καταναλώσεις .
Στο βήμα υπολογίζουμε κάθε διαφορετικό τύπο κατανάλωσης. Συνήθως στις πρώτες επαναλήψεις της μεθόδου παίρνουμε 3-4 είδη και στη συνέχεια επεκτείνουμε.
Βήμα 3: Διαχωρισμός των καταναλώσεων.
Κάθε τύπος κατανάλωσης μπορεί να χωριστεί σε επιμέρους μικρότερες καταναλώσεις βάση τοποθεσίας, κυκλώματος, συστήματος κτλ. Έτσι καθίσταται πιο εύκολη η μέτρηση της συνολικής κατανάλωσης και παρέχονται χρήσιμα δεδομένα για το διαχειριστή του κτιρίου.
Βήμα 4: Μέθοδοι μέτρησης.
Όπως προαναφέραμε το ελάχιστο όριο για την ενέργεια που μετράται είναι το 90%. Υπάρχουν διάφοροι τρόποι μέτρησης που μπορούν να χρησιμοποιηθούν όταν η άμεση μέτρηση καθίσταται δύσκολη ή ακριβή. Τα είδη μετρήσεων είναι τα εξής:
- Άμεση μέτρηση :Προσφέρει υψηλή ακρίβεια και αξιοπιστία
- Μέτρηση χρόνου: Μετράει τις ώρες λειτουργίας μια συσκευής με σταθερή κατανάλωση ισχύος, συνεπώς μπορεί να υπολογιστεί εύκολα η ενέργεια.
- Έμμεση μέτρηση: Η μέτρηση του ζητούμενου μεγέθους προκύπτει από την μέτρηση ενός άλλου μεγέθους. Εδώ χρειάζεται προσοχή στην ακρίβεια.
- Διαφορική μέτρηση: Το ζητούμενο μέγεθος προκύπτει από την διαφορά δύο άλλων μετρούμενων μεγεθών. Προσοχή ώστε τα μεγέθη αν είναι περίπου της ίδιας τάξης ώστε να μην υπάρχει μεγάλο σφάλμα.
- Προσέγγιση: Στη μέθοδο αυτή ουσιαστικά δεν μετράται αλλά εκτιμάται η κατανάλωση ενός μικρού φορτίου.
Είναι πολύ σημαντική η σωστή επιλογή του μετρητή, της ακρίβειας του αλλά και η κωδικοποίηση του ώστε να μπορούμε τον ταυτοποιήσουμε. Στο σημείο αυτό εξετάζουμε αν είναι χρήσιμες οι πληροφορίες που μας δίνει κάθε μέτρηση. Αν όχι ξαναγυρνάμε στο βήμα 3 και εξετάζουμε αν μπορούμε να διαχωρίσουμε διαφορετικά τις καταναλώσεις.
Βήμα 5: Εκτίμηση της κατανάλωσης βάσης των προτεινόμενων μετρήσεων.
Στο βήμα αυτό υπολογίσουμε την συνολική ενέργεια που μετράμε και την συγκρίνουμε με την αναμενόμενη βάση του σχεδιασμού για να δούμε την αποδοτικότητα του κτιρίου.
Βήμα 6: Έλεγχος ορίου 90%
Στο στάδιο αυτό εξετάζουμε αν η μετρούμενη ενέργεια είναι ικανοποιητική, αν όχι επιστρέφουμε στο βήμα 3 και προσθέτουμε και άλλη μέτρηση.
Βήμα 7: Προγραμματισμός μετρήσεων
Γίνεται προγραμματισμός των μετρητών η καταγραφή της τοποθεσίας τους και η ομαδοποίηση τους.
Βήμα 8: Στρατηγική μετρήσεων
Καταστρώνεται ένα διάγραμμα στρατηγικής των μετρήσεων.
Βήμα 9: Προσθήκη λεπτομεριών στα σχέδια και στο αρχείο
Καταγραφή όλων των αποφάσεων και παραδοχών που λήφθηκαν κατά τη διαδικασία της μέτρησης .
Οι παραπάνω μετρήσεις μπορούν να μας βοηθήσουν να δημιουργήσουμε τον ενεργειακό προφίλ ενός κτιρίου και ανά πάσα στιγμή να μπορούμε να προβλέψουμε την κατανάλωση του. Μπορούν να μας βοηθήσουν να εντοπίσουμε σφάλματα ή κακοδιαχείριση της ενέργειας.
Από κει και πέρα πρέπει να γίνουν κάποιες παρεμβατικές ενέργειες ώστε το κτίριο να είναι ενεργειακά αποδοτικό. Κάποιες προτάσεις που συντελούν σ’αυτήν την κατεύθυνση είναι οι παρακάτω:
- Καλή μόνωση των εξωτερικών τοίχων και της οροφής
- Χρήση διπλών τζαμιών
- Συστηματική συντρήρηση της κεντρική θέρμανσης
- Αντικατάσταση μη αποδοτικού λέβητα με σύγχρονης τεχνολογίας οικονομικότερο λέβητα.
- Χρήση αυτόματου συστήματος ρύθμισης της θερμοκρασίας
- Εξωτερική σκίαση
- Χρήση ανεμιστήρων οροφής
- Εξαερισμός νυχτός
- Χρήση Ηλιακών σωμάτων για θέρμανση νερού
- Χρήση ενεργειακά αποδοτικών λαμπτήρων
- Βελτίωση του συντελεστή ισχύος ενέργειας του κτιρίου
- Σωστή ενημέρωση του διαχειριστή και γνώση των καταναλώσεων
- Σωστή ενημέρωση των ατόμων που κάνουν χρήση των εγκαταστάσεων
- BMS Σύστημα διαχείρισης ενέργειας του κτιρίου
Παρεμβατικές ενέργειες όπως οι παραπάνω θα μπορούσαν να μειώσουν την κατανάλωση ενέργειας του κτιρίου και ισοδύναμα να μειώσουν τα λειτουργικά κόστη. Για παράδειγμα ένα σύστημα μέτρησης και παρακολούθησης της κατανάλωσης (BMS) σύμφωνα με τα παραπάνω πρότυπα θα μπορούσε να μειώσει τις ανάγκες σε ενέργεια του κτιρίου έως και 10% .
